بخاری درجا برای ماشین سواری مناسب است؟

بخاری درجا برای خودرو سواری مناسب است؟

خواندن این مطلب 8 دقیقه زمان میبرد

بخاری درجا برای ماشین سواری مناسب است؟، صبح‌های زمستان در شهرهای سرد ایران، وقتی دماسنج ماشین منفی ۱۵ درجه را نشان می‌دهد، سوار شدن به کابینی که مثل یخچال شده واقعاً عذاب‌آور است. باید موتور را روشن کنید، ۱۰-۱۵ دقیقه درجا کار کند تا بخاری گرم شود، سوخت هدر برود، استهلاک موتور بالا برود و تازه تا آن لحظه دست‌وپایتان بی‌حس شده باشد.

اینجا دقیقاً نقطه‌ای است که بخاری درجا (پارکینگ هیتِر یا پیش‌گرم‌کن مستقل) وارد بازی می‌شود: دستگاهی کوچک که با چند قاشق بنزین یا گازوئیل، در ۵-۷ دقیقه کل کابین و حتی موتور را گرم می‌کند، بدون اینکه موتور اصلی روشن باشد. در این مقاله بدون هیچ بزرگ‌نمایی یا اغراق تبلیغاتی، با اعداد واقعی مصرف سوخت، قیمت روز بازار، تجربه رانندگان ایرانی و نکات فنی دقیق بررسی می‌کنیم که آیا بخاری درجا برای ماشین سواری شما واقعاً ارزش هزینه ۳۰-۱۶۰ میلیونی‌اش را دارد یا نه.

فهرست مطالب:

بخاری درجا برای ماشین سواری مناسب است؟
بررسی مدل‌های موجود در بازار ایران
نکات نصب، نگهداری و اشتباهات رایج که نباید انجام بدهید

بخاری درجا برای ماشین سواری مناسب است؟

بخاری درجا (که در ایران به آن «وباستو»، «ایبراشپلت»، «بخاری درجا چینی» یا «پیش‌گرم‌کن مستقل» می‌گویند) سیستمی است که با مصرف مقدار بسیار کمی بنزین یا گازوئیل از باک خودرو، بدون نیاز به روشن کردن موتور اصلی، آب رادیاتور را گرم می‌کند و سپس همان آب گرم را مثل بخاری معمولی به داخل کابین می‌فرستد. قدرت این دستگاه‌ها معمولاً بین ۲ تا ۵ کیلووات است؛ یعنی دقیقاً همان کاری را می‌کند که موتور خودرو بعد از ۱۰-۱۵ دقیقه گرم شدن انجام می‌دهد، اما در ۳ تا ۷ دقیقه!

چرا رانندگان ماشین سواری به بخاری درجا فکر می‌کنند؟

در شهرهای خیلی سرد مثل تبریز، اردبیل، شهرکرد، همدان و حتی تهران در دی‌ماه صبحگاهی، دمای داخل کابین گاهی به منفی ۱۰ درجه می‌رسد. وقتی سوار می‌شوید، حداقل ۱۰-۱۲ دقیقه طول می‌کشد تا بخاری اصلی گرم شود و تا آن موقع دست و صورت یخ می‌زند.

تاکسی‌های اینترنتی، رانندگان آژانس، پیک‌های موتوری و افرادی که هر روز صبح مسیر کوتاه (مدرسه، محل کار) دارند، بیشتر از همه از این مشکل کلافه‌اند. بخاری درجا دقیقاً برای همین شرایط ساخته شده: با یک ریموت از داخل خانه یا از فاصله ۳۰-۵۰ متری دستگاه را روشن می‌کنید، ۵-۷ دقیقه بعد سوار ماشین می‌شوید و کابین کاملاً گرم و شیشه‌ها شفاف است.

مزایای واقعی بخاری درجا برای ماشین سواری

گرمایش فوق‌سریع و یکنواخت کل کابین و حتی صندوق عقب در کمتر از ۷ دقیقه مصرف سوخت بسیار کم: در حالت حداکثر قدرت حدود ۰٫۳ تا ۰٫۴۵ لیتر در ساعت (برای ۱۰ دقیقه گرم کردن روزانه فقط ۵۰-۷۰ سی‌سی بنزین!) کاهش شدید استهلاک موتور (موتور سرد روشن نمی‌شود و در سرمای شدید آسیب نمی‌بیند) امکان تنظیم دما و زمان‌بندی از طریق ریموت یا اپلیکیشن موبایل در مدل‌های جدید قابلیت کار با موتور خاموش؛ یعنی در ترافیک طولانی یا هنگام استراحت در جاده هم کابین گرم می‌ماند در مدل‌های ۵ کیلوواتی حتی می‌توان موتور را پیش‌گرم کرد تا روغن رقیق شود و استارت‌زنی راحت‌تر باشد.

معایب و نکات منفی

قیمت بالا: مدل‌های چینی باکیفیت (Belief، JJB، HCalory) از ۲۸ تا ۴۵ میلیون تومان و مدل‌های آلمانی اصل ۸۰ تا ۱۶۰ میلیون تومان
نصب حرفه‌ای لازم دارد (هزینه نصب ۲ تا ۴٫۵ میلیون تومان) و باید توسط نصاب مجاز انجام شود در صورت نصب نادرست، خطر نشت گاز اگزوز یا مونوکسید کربن وجود دارد
تعمیرات گران و قطعات یدکی کمیاب است (به‌خصوص در شهرهای کوچک)
مصرف برق اولیه برای پمپ و فن بالاست (حدود ۸-۱۲ آمپر در ۲-۳ دقیقه اول) که در خودروهای با باتری ضعیف مشکل‌ساز می‌شود.

کدام ماشین‌های سواری بیشترین سود را از بخاری درجا می‌برند؟

خودروهای دیزلی (مثل دنا پلاس توربودیزل، پژو ۲۰۰۸ دیزلی، هایما S5 توربو) چون موتور دیزلی در سرما خیلی دیر گرم می‌شود خودروهای توربوشارژ (تارا اتومات، شاهین، آریزو ۵T، کی‌ام‌سی T8) که توصیه می‌شود در سرما موتور سرد زیاد دور نگیرد خودروهای لوکس و گران‌قیمت (BMW، بنز، لکسوس) که مالک نمی‌خواهد موتور را درجا زیاد کار دهد هر خودرویی در مناطق با دمای زیر منفی ۱۰ درجه (غرب و شمال‌غرب ایران)

بخاری درجا برای ماشین سواری نه‌تنها مناسب است، بلکه در مناطق سردسیر تقریباً یک «نیاز» به حساب می‌آید. اگر روزانه صبح‌ها کمتر از ۱۵ دقیقه مسیر دارید و از روشن کردن موتور در سرما خسته شده‌اید، این دستگاه بهترین سرمایه‌گذاری زمستانی شماست. فقط باید مدل باکیفیت انتخاب کنید، توسط نصاب حرفه‌ای نصب شود و سالی یک‌بار سرویس شود. در عوض، راحتی، کاهش استهلاک موتور و مصرف سوخت بسیار کمتر، هزینه اولیه را در ۲-۳ فصل زمستان جبران می‌کند.

بررسی مدل‌های موجود در بازار ایران

بخاری‌های درجا در ایران از سه دسته اصلی تشکیل شده‌اند: مدل‌های آلمانی اصل (وباستو و ایبراشپلت)، مدل‌های چینی باکیفیت متوسط رو به بالا و مدل‌های چینی خیلی ارزان و بی‌نام. در این بخش دقیقاً می‌رویم سراغ مدل‌هایی که الان (آبان ۱۴۰۴) در بازار موجودند، قیمت واقعی، نقاط قوت و ضعف و تجربه هزاران راننده ایرانی که واقعاً نصب کرده‌اند.

مدل‌های چینی پرفروش و تست‌شده

پرفروش‌ترین مدل در حال حاضر HCalory 5kW تمام دیزیتال با نمایشگر LCD رنگی و ریموت ۵۰ متری است که قیمت آن بین ۳۲ تا ۳۸ میلیون تومان نوسان دارد. این مدل در دمای منفی ۱۸ درجه تبریز تست شده و در ۵ دقیقه و ۴۵ ثانیه دمای کابین تارا اتومات را از منفی ۱۲ به مثبت ۲۴ درجه رساند.

مصرف سوخت در حالت حداکثر ۰٫۳۸ لیتر در ساعت و در حالت هوشمند (تنظیم دما روی ۲۲ درجه) فقط ۰٫۱۹ لیتر در ساعت است. صدای پمپ آن در داخل کابین تقریباً شنیده نمی‌شود و اپلیکیشن موبایل چینی‌اش (با تغییر زبان به انگلیسی) کاملاً کار می‌کند.

مدل Belief 5kW با بدنه آلومینیومی و مادربورد ژاپنی دومین انتخاب محبوب است که قیمتش ۳۸-۴۴ میلیون تومان است. این مدل به خاطر پمپ دوزینگ بسیار دقیق آلمانی‌کپی، کمترین مصرف سوخت را دارد (۰٫۱۶ لیتر در ساعت در حالت Eco). کاربران دنا پلاس توربو و آریزو ۶ گزارش داده‌اند که حتی در منفی ۲۲ درجه اردبیل، بعد از ۶ دقیقه و ۲۰ ثانیه کابین کاملاً گرم و موتور آماده حرکت می‌شود.

مدل‌های خیلی ارزان زیر ۲۵ میلیون تومان (مثل برندهای JJB قدیمی، VEVOR و برخی بی‌نام) معمولاً پمپ پلاستیکی و مادربورد ضعیف دارند و بعد از ۸-۱۰ ماه خطای E-01 (خرابی پمپ) یا E-08 (احتراق ناقص) می‌دهند.

مدل‌های آلمانی اصل و مقایسه واقعی

وباستو Thermo Top Evo 5kW و ایبراشپلت Hydronic S3 هنوز در بازار تهران و تبریز موجودند و قیمتشان بین ۹۵ تا ۱۶۵ میلیون تومان است.

تفاوت اصلی در کیفیت ساخت، طول عمر (بیش از ۱۲-۱۵ سال) و صدای نزدیک به صفر است. یک راننده BMW X3 در گروه تلگرامی گزارش داد که وباستو را ۹ سال است استفاده می‌کند و فقط یک‌بار فیلتر سوخت عوض کرده. مصرف سوخت این مدل‌ها در حالت حداکثر ۰٫۴۸ لیتر و در حالت هوشمند ۰٫۲۲ لیتر در ساعت است؛ یعنی تفاوت چندانی با مدل‌های چینی خوب ندارد، اما اطمینان و خدمات پس از فروش کاملاً متفاوت است.

نکات نصب، نگهداری و اشتباهات رایج که نباید انجام بدهید

نصب بخاری درجا یکی از حساس‌ترین مراحل است و ۷۰٪ مشکلات بعدی از نصب غیراصولی ناشی می‌شود. در این بخش دقیقاً می‌گوییم چه کار کنید و چه کار نکنید تا دستگاه ۱۰-۱۲ سال بدون دردسر کار کند.

محل نصب و لوله‌کشی صحیح

بهترین محل نصب زیر صندلی شاگرد یا داخل صندوق عقب سمت چپ است. لوله رفت و برگشت آب باید حتماً با شیلنگ‌های بنزین‌روان و بست‌های فلزی فنری بسته شود. بسیاری از نصاب‌های غیرحرفه‌ای از شیلنگ معمولی بخاری استفاده می‌کنند که بعد از ۶ ماه ترک می‌خورد و آب رادیاتور نشت می‌کند. لوله اگزوز باید حداقل ۱٫۵ متر طول داشته باشد و حتماً با زانویی ۴۵ درجه به سمت پایین خارج شود تا بخار آب زیر ماشین نچکد و زنگ‌زدگی ایجاد نشود.

سیستم برق و باتری

بخاری درجا در لحظه استارت زدن تا ۱۲ آمپر جریان می‌کشد. اگر باتری ماشین زیر ۷۰ آمپر ساعت یا ضعیف باشد، خطای E-10 (ولتاژ پایین) می‌دهد. توصیه می‌شود همزمان با نصب بخاری، یک باتری ۷۴ یا ۹۰ آمپری صبا یا سپاهان نصب کنید. کابل‌کشی مستقیم از باتری با فیوز ۲۵ آمپر و رله جداگانه الزامی است. استفاده از فندکی یا سوکت معمولی باعث آتش‌سوزی شده و چندین مورد در سال ۱۴۰۳ گزارش شده.

سرویس و نگهداری سالیانه

هر سال قبل از شروع سرما باید فیلتر سوخت (که داخل پمپ دوزینگ است) عوض شود، شمع گلوئینی تمیز یا تعویض شود و دستگاه با دستگاه دیاگ مخصوص تست احتراق شود. هزینه سرویس کامل در تهران و تبریز حدود ۷۵۰ هزار تا ۱٫۲ میلیون تومان است. کسانی که این کار را انجام نمی‌دهند، معمولاً فصل دوم با خطای E-08 (دوده زیاد) مواجه می‌شوند.

اشتباهات خطرناک که جانتان را تهدید می‌کند

نصب در فضای بسته بدون تهویه مناسب اگزوز (چند مورد مسمومیت با CO در پارکینگ‌های زیرزمینی گزارش شده) استفاده از بنزین معمولی به جای سوپر در مدل‌های بنزینی (شمع زود کثیف می‌شود) روشن کردن دستگاه داخل تونل یا پارکینگ سرپوشیده خاموش کردن دستی دستگاه قبل از پایان سیکل خنک‌سازی (۵-۷ دقیقه بعد از خاموش شدن مشعل، فن همچنان کار می‌کند تا دستگاه خنک شود)

اگر تمام این نکات رعایت شود، بخاری درجا نه‌تنها کاملاً ایمن است، بلکه یکی از بهترین آپشن‌هایی است که می‌توانید به ماشین سواری‌تان اضافه کنید.

پرسش‌های متداول درباره بخاری درجا (پارکینگ هیتِر)

بخاری درجا دقیقاً چیست و با بخاری برقی فرقش چیست؟

بخاری درجا یک مشعل کوچک بنزینی/گازوئیلی مستقل است که آب رادیاتور را گرم می‌کند و مثل بخاری اصلی خودرو عمل می‌کند. برخلاف بخاری برقی ۱۲ ولت که فقط باد گرم ضعیف می‌دهد، این دستگاه کل کابین را در چند دقیقه کاملاً گرم و شیشه‌ها را شفاف می‌کند.

مصرف سوخت بخاری درجا چقدر است؟

مدل‌های ۵ کیلوواتی چینی باکیفیت در حالت حداکثر ۰٫۳ تا ۰٫۴۵ لیتر در ساعت و در حالت هوشمند (تنظیم روی ۲۲ درجه) حدود ۰٫۱۶ تا ۰٫۲۲ لیتر در ساعت مصرف دارند. یعنی برای ۱۰ دقیقه گرم کردن صبحگاهی فقط ۳۰-۷۰ سی‌سی بنزین!

آیا نصب بخاری درجا به موتور یا سیستم برق ماشین آسیب می‌زند؟

اگر توسط نصاب حرفه‌ای و با رعایت کامل استاندارد نصب شود، هیچ آسیبی نمی‌زند و حتی استهلاک موتور را در سرما به شدت کاهش می‌دهد. فقط در ۲-۳ دقیقه اول تا ۱۲ آمپر برق می‌کشد که با باتری سالم کاملاً قابل تحمل است.

قیمت واقعی بخاری درجا در سال ۱۴۰۴ چقدر است؟

مدل‌های چینی باکیفیت و گارانتی‌دار (HCalory، Belief، JJB جدید) ۳۲ تا ۴۵ میلیون تومان + نصب ۲٫۵ تا ۴٫۵ میلیون تومان. مدل‌های آلمانی وباستو و ایبراشپلت اصل ۹۵ تا ۱۶۵ میلیون تومان.

آیا بخاری درجا خطر مسمومیت با گاز مونوکسید کربن دارد؟

اگر اگزوز درست و طبق استاندارد به بیرون هدایت شود، خیر. تمام موارد مسمومیت گزارش‌شده در ایران به خاطر نصب غیراصولی در پارکینگ زیرزمینی یا کوتاه بودن لوله اگزوز بوده.

برای کدام خودروها بیشتر توصیه می‌شود؟

خودروهای دیزلی، توربوشارژ، لوکس و گران‌قیمت، ماشین‌هایی که صبح مسیر کوتاه می‌روند و همه خودروها در شهرهای با دمای زیر منفی ۱۰ درجه (تبریز، اردبیل، شهرکرد، همدان، سنندج و…).

چند دقیقه طول می‌کشد تا کابین کاملاً گرم شود؟

دمای منفی ۱۵ تا منفی ۲۰ درجه، مدل‌های ۵ کیلوواتی چینی بین ۵ تا ۷ دقیقه و مدل‌های آلمانی ۴ تا ۶ دقیقه زمان نیاز دارند تا دمای کابین به ۲۲-۲۵ درجه برسد.